🎸 Erkin Koray:
Türk Rock Müziğinin Asi ve Öncü Ruhlarından
Psikedelik tonlar, uzun saçlar ve distortion altında bir müzik devrimi
🎶 Türkiye'de Rock’ın İlk Kıvılcımı: 1957
.jpg)
Daha da önemlisi, Koray sadece tarzıyla değil, kullandığı ekipmanla da dönemin çok ilerisindeydi. Türkiye’de ilk defa elektrik gitar ve modern ses sistemlerini kullanan sanatçılardan biriydi. Bu, onu yalnızca bir müzisyen değil; aynı zamanda bir öncü, bir yol gösterici yapıyordu.
💡 Koray, Türkiye'de elektrik gitar ve amfi sistemini sahneye taşıyan ilk sanatçılardan biridir.
🌈 Psikedelik Dönüşüm ve “Anma Arkadaş”
1960’ların sonlarına doğru Erkin Koray artık sadece bir müzisyen değil, bir kültür ikonuydu. 1967 yılında yayımladığı ilk psikedelik single’ı “Anma Arkadaş”, onun Anadolu rock ve psikedelik müzik yolculuğunun başlangıcıydı. Bu dönemde hem solo olarak hem de farklı sanatçılarla yaptığı iş birlikleriyle birçok 45’lik plak çıkardı. Bu şarkı sadece bir 45’lik değildi — bu, aynı zamanda Doğu ile Batı arasında kurulmuş bir müzikal köprüydü.
Bu parçalar, geleneksel Türk müziği motifleriyle batı müziğinin sert ve deneysel dokularını bir araya getirerek özgün bir tarz yarattı. Kimi zaman bağlama ile distortion gitar aynı parçada buluştu; kimi zaman bir halk türküsü, fuzz pedallı bir gitarın altına gizlendi.
🎧 Dinle:
YouTube'da dinlemek için görsele tıkla
“Anadolu Rock” akımı tam anlamıyla bu tınılarla şekillendi. Bağlama sololarının fuzz gitarla birleştiği bu çağda, Erkin Koray bir mihenk taşı oldu.
✊ Toplumsal Normlara Meydan Okumak
✊ Asi Ruhun Bedeli
Erkin Koray sadece müziğiyle değil, görünüşü ve yaşam tarzıyla da dönemin kalıplarını zorladı. 1960’lar Türkiye’sinde sadece müzikle değil, dış görünüşle de başkaldırmak gerekiyordu. Koray uzun saçları, asi ruhu ve sıra dışı yaşam tarzıyla o dönemin muhafazakâr kesimleri tarafından hedef haline geldi. İstanbul’da saldırıya uğradı, bıçaklandı, ama hiçbir zaman geri adım atmadı. Müziğiyle, tavrıyla, duruşuyla hep sınırların ötesindeydi.
"O, sadece müzikte değil; görünüşte, düşüncede ve yaşam tarzında da devrimciydi."
🎵 Erkin Koray ile Zamanda Yolculuk
Erkin Koray dinlemeye başlamak isteyenler için özel bir liste:
📀 Önerilen Parçalar:
-
Anma Arkadaş (1967)
-
İstemem (1970)
-
Yalnızlar Rıhtımı
-
Yağmur – Melankolinin psikedelik hali
-
Şaşkın – Türk rock tarihinin en bilinen hitlerinden biri
-
Mesafeler – Erkin Koray’ın vokal gücünün zirvesi
✍️ Kapanış: Bir Efsaneyi Dinlemek, Onunla Direnmek Gibidir
Erkin Koray’ın müziği sadece kulağa değil, ruha da dokunur. O, dönemin normlarına başkaldırmış bir müzisyen olmanın ötesinde, bir çağın sesi olmuştu. Bugün hâlâ onun şarkılarını dinlerken, sadece bir müzik parçası değil, kültürel bir başkaldırıyı da hissederiz.
Bu yazı, bir forumun unutulmuş bir köşesinden başlayan bir yolculuğun sonucudur. Çünkü bazen bir şarkı, bir akor ya da bir mırıldanış, geçmişle kurduğumuz en güçlü bağdır.🎸 Erkin Koray: Türk Rock Müziğinin Asi ve Öncü Ruhlarından Rock'n Roll’un Türkiye’deki İlk Nefesi
Son Söz
Bugün Erkin Koray’ın müziğini dinlemek, sadece geçmişe bir yolculuk değil; aynı zamanda bir kültürel başkaldırının izini sürmek gibi. Onun sesi, 60'ların gençliğinde yankı bulduğu kadar, bugünün müzikseverlerinde de hâlâ yankılanıyor.
Eğer hâlâ dinlemediyseniz, “Anma Arkadaş”, “İstemem” ya da “Yalnızlar Rıhtımı” gibi parçalarla başlayabilirsiniz. Yağmurlu bir gün, loş bir oda ve bir fincan çayla birleştiğinde, bu parçaların sizi nasıl içine çektiğine inanamayacaksınız.
İlk 45’liği “Bir Eylül Akşamı” / “It’s So Long” yayınlandıktan sonra askere gitti. 1965'te döndü ve Almanya’ya giderek Hamburg sahnesini, Beatles ve diğer İngiliz gruplarını yerinde deneyimledi. Türkiye’ye dönüşünde uzun saçları, yaşam tarzı ve müziğiyle bir ikon hâline geldi. “Kızları da Alın Askere”, “Aşk Oyunu” ve “Kendim Ettim Kendim Buldum” gibi hitlerle ününü artırdı.
Yeralti Dörtlüsü ve 1970’ler
1969’da Yeralti Dörtlüsü (Underground Foursome) adlı önemli grubunu kurdu. Grubun diğer üyeleri Ataman Hakman (gitar), Aydın Şencan (bas), Sedat Avcı (davul) ve daha sonra Cahit Kukul (gitar), ileride Türk rock sahnesine yön verecek isimler arasında yer aldı.
1970’lerde “Elektronik Türküler” ve “Tutkusu” gibi kült albümler çıkardı. “Şaşkın”, “Fesupanallah”, “Estarabim”, “Arap Saçı”, “Yalnızlar Rıhtımı”, “Cemalim” gibi eserlerle hem listelerde zirveye çıktı hem de nesiller boyunca sürecek bir miras bıraktı.
1980’ler ve Kanada Yılları
1980 darbesi sırasında Almanya’da müzik yapıyordu. 1982’de konser için gittiği Kanada’da âşık oldu, evlendi ve kızı Damla doğana kadar orada yaşadı. Türkiye’ye döndüğünde kızını devlet okuluna göndermek istemedi, evde eğitim tercih etti. Bu dönemde "Çöpçüler" şarkısı dışında fazla ilgi görmeyen Ceylan, ardından Gaddar ve Hay Yam Yam albümlerini çıkardı.
Ekonomik sıkıntılar nedeniyle 1980’lerde bir pizzacıda piyano çaldığı bile oldu.
1990’lar ve Sonrası
1991’de Gülhane Parkı’nda yalnızca klavye ve gitarla verdiği Tek Başına Konser albümü, genç rockçılara ilham oldu. 1996’daki Gün Ola Harman Ola albümünde yer alan “Akrebin Gözleri”, hem sözleri hem de melodisiyle öne çıktı. 1999’da çıkan Devlerin Nefesi, onun son stüdyo albümüdür.
2006’da yarı-belgesel yarı-kurgu kitabı Mezarlık Gülleri’ni yayımladı.
Mucitliği ve Etkisi
Koray, geleneksel bir **bağlama**ya manyetik manyetik pikap (pickup) ekleyerek “elektro bağlama”yı icat etti. Bu enstrüman kısa sürede Türkiye ve Orta Doğu’daki diğer sanatçılar arasında da yaygınlaştı. İstanbul’da ilk rock kulübünü açan kişidir (kendi deyimiyle “Ben açmasaydım başkası açardı.”).
Zaman zaman yaptığı albümler maddi nedenlerle aceleye gelmiş olsa da müziğindeki derinlik, felsefi sözleri ve özgün melodileriyle her yeni kuşak önce onu eleştirmiş, sonra keşfetmiştir.
Klasik beyaz 1961 model Gibson Les Paul gitarı ile Türkiye’nin Rock Kralı, Erkin Koray, ülkenin en yenilikçi ve etkileyici müzisyenlerinden biri olarak her zaman anılacaktır.
45’likleri :
1966 – Balla Balla / You’ve Got To Hide Your Love Away / Watcha Gonna Do About It / Its All Over Now (solo) – Sayan EP Seri FS 78
1967 – Kızları Da Alın Askere / Aşk Oyunu (Erkin Koray Dörtlüsü) – İstanbul 9073
1967 – Anma Arkadaş / Anadolu’da Sevdim (Erkin Koray Dörtlüsü) – İstanbul 9084
1968 – Meçhul / Çiçek Dağı (Erkin Koray Dörtlüsü) – Altın Mikrofon Hürriyet Gazetesi
1968 – Hop Hop Gelsin / Çiçek Dağı (Erkin Koray Dörtlüsü) – İstanbul 9093
1969 – Aşka Dönüyorum / Yine Yalnızım (Haramiler) – İstanbul 9101
1969 – Sana Bir Şeyler Olmuş (Bir Na Na Na Şarkısı) / Seni Her Gördüğümde (Yeraltı Dörtlüsü) – İstanbul 9111
1970 – Belki Bir Gün Anlarsın / Nihansın Dideden (Yeraltı Dörtlüsü) – İstanbul 9145
1970 – İstemem / Köprüden Geçti Gelin (Yeraltı Dörtlüsü) – İstanbul 9161
1970 – Kendim Ettim Kendim Buldum / Aşkımız Bitecek (Yeraltı Dörtlüsü) – İstanbul 9165
1970 – Meçhul / Ve (Yeraltı Dörtlüsü) – Diskotür DT 5001
1970 – Gel Bak Ne Söylicem / Gün Doğmuyor (Yeraltı Dörtlüsü) – Diskotür 5009
1971 – Senden Ayrı / Bu Sana Son Mektubum (Yeraltı Dörtlüsü) – İstanbul 9183
1971 – Kıskanırım / İlahi Morluk (Yeraltı Dörtlüsü) – İstanbul 9184
1971 – Yağmur / Aşka İnanmıyorum (Süpergrup) – İstanbul 9200
1972 – Sen Yoksun Diye / Goca Dünya (Süpergrup) – İstanbul 9226
1972 – Hor Görme Garibi / Züleyha (Ter) – İstanbul 9241
1973 – Mesafeler / Silinmeyen Hatıralar (Solo) – İstanbul 9254
1974 – Şaşkın / Eyvah (Solo) – Doğan 501
1974 – Krallar / Dost Acı Söyler (Solo) – Doğan 504
1974 – Feshupanallah / Komşu Kızı (Solo) – Doğan 505
1975 – Estarabim / Sevince (Solo) – Doğan 509
1976 – Arap Saçı / Tımbıllı (Solo) -Doğan 512
1976 – Gönül Salıncağı / Hayat Bir Teselli (Solo) – Doğan 516
1976 – Cümbür Cemaat / Sevdiğim (Solo) – Kervan 114
1977 – Düşünüş / Hadi Hadi Ordan (Solo) – Kervan 123
1977 – Sanma / Olmayınca Olmuyor (Erkin Koray Tutkusu) – Kervan 133
Albümleri:
1973 – Erkin Koray – LP Istanbul SS LP.8
1974 – Elektronik Türküler – LP Doğan L.P.1
1976 – Erkin Koray 2 – LP Doğan L.P.4
1977 – Erkin Koray Tutkusu – LP Kervan LP23
1982 – Benden Sana – Kotaş LP 901
1983 – İllâ ki – LP Emre H.E.-33-520
1985 – Ceylan – LP Emre H.E.-33-529 ,
1986 – Gaddar – MC Uzelli 1149
1987 – Çukulatam Benim – MC Armoni 1005
1989 – Hay Yam Yam – MC Mega Müzik 016/11099
1990 – Tamam Artık – MC Mega Müzik 012/10628
1996 – Gün Ola Harman Ola – MC Mega Müzik 120/17075 , CD Mega Müzik CD030
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder